Marina Zayas Castro eskualdeko sortzaile gaztearekin hitz egin dugu, argiztapena eta dekorazioa diseinatzeko grina nortasun propioa duen enpresa-proiektu bihurtu duena: Marzaycas. Bere historiaren bitartez, tokikotik ekitea nolakoa den deskubritzen dugu, ikuspegi sortzailearekin eta konpromiso pertsonalarekin. Elkarrizketa horrek pausoa ematea, talentu gaztearengan konfiantza izatea eta Kultura eta Sormen Industriak eraldaketaren eragile gisa balioan jartzea du inspirazio iturri.
Elkarrizketa: Marina Zayas Castro, Marzaycasen sortzailea
1. Nola sortu zen barnealdeak diseinatzeko eta altzariak birmoldatzeko zure enpresa propioa sortzeko ideia?
Ekintzaile izateko ideia nire independentziaren ondorioz sortu zitzaidan. Betidanik izugarri baloratu izan dut nire askatasuna, eta nire estudio propioa sortzeak aukera ematen dit nire lanari, denborei eta antolakuntzari buruz erabakitzeko. Erritmoa markatzen duena ni izateko aukera ematen dit. Beste batzuentzat lanean urteak eman ondoren, sentitu nuen espazio propio bat behar nuela, identitatearekin, nire ideiak zinezkotasunez garatzeko. Horrela jaio zen Marzaycas, diseinua ikusteko eta bizitzeko nire moduaren luzapen gisa.
2. Zerk erakarri zintuen altzari zaharren diseinutik, argiztapenetik eta berreskurapenetik?
Txikitatik sentitu naiz estetika guztiarekin liluratuta: artea, moda, antzerkia… Oso sortzailea izan naiz beti. Zientziak ongi ematen zitzaizkidalako Ingeniaritza Elektrikoa ikasi nuen arren, txinparta artistiko hori falta zitzaidan egunerokoan. Argiztapenaren eta dekorazioaren diseinuan arlo teknikoa sormenarekin lotzeko modu bat aurkitu nuen, eta hor aurkitu nuen nire lekua. Gainera, ahaztutako piezak berreskuratzea eta bizitza berria ematea izugarri gustatzen zait. Dena ez da bota behar: objektu batzuek balio emozionala dute, istorioak kontatzen dituzte, eta gaur egungo begirada batekin ezin hobeto manten daitezke gaurko espazioetan. Garaikidearen eta zaharraren arteko nahasketa hori izugarri gustatzen zait, giro paregabeak eta arimadunak sortzen dituelako.
3. Ekitea ez da erraza, are gutxiago gaztea izanda. Zein izan zen zure proiektuari ekin zenion erronkarik handiena?
Erronka handiena, dudarik gabe, egonkortasun ekonomikoari uko egitea izan zen: lanpostu on bat eta baldintza on batzuk atzean uztea, erabat zalantzazkoa zen zerbaitetara jauzi egiteko. Bertigoa ematen du. Baina hori zela benetan gustatzen zaidana jakitea izan zen lagundu zidana, nabarmendu dezakedana, eta zoriontsu egiten nauena. Niretzat, merezi izan du pausoa ematea, nahiz eta sakrifizio handia eta ziurgabetasun uneak ekarri. Prozesuaren parte da.
4. Sormenaren sektorean emakume gaztea izanik, sentitu duzu gehiago erakutsi behar zenuela edo bultzada gisa balio izan dizula?
Egia esan, tradizioz oso maskulinizatuta egon diren gremioen eraikuntza edo koordinazioa bezalako sektoreetan emakumeok etengabe erakutsi behar dugu gure balioa. Oraindik ere gertatzen den zerbait da. Baina zortea izan dut, talde profesional ikaragarri batez inguratu naiz, oso baloratua sentitzen naiz eta egunero ikasten dut bertatik. Partekatutako konfiantza horrek hazten jarraitzera bultzatzen nau.
5. Zure enpresa kultura- eta sormen-industrien barruan dago. Zure ustez, zer balio ematen dio diseinuak eta sormenak tokiko ekonomiari?
Funtsezkoa iruditzen zait tokian tokikotik kultura eta sormena sustatzea. Sentitzen dut Irunen askotan kanpoan bilatzen dugula behar kultural hori asetzea, gure esku dagoenean hori aldatzea eta hemen eskaintzea. Nire estudioa pertsonek beren eskuekin gozatzeko, deskonektatzeko eta sormenaren bidez elkar ezagutzeko espazio bat izatea gustatzen zait. Txikitatik ez dut jakin arterik gabe bizitzen, eta izugarri gustatzen zaidan hori transmititzeak benetan zoriontsu egiten nau. Nire ustez, diseinuak, artisautzak eta kulturak identitatea sortzen dute eta komunitatearen bizitza aberasten dute.
6. Gazte askok ideiak dituzte, baina ez dira urratsa ematera ausartzen. Zer aholku emango zenieke ekitea amesten duten baina animatzen ez direnei?
Irakaslea izan naiz, eta nire ikasleei beti transmititzen saiatu naizena da ez dela irteera edo diru gehien ematen duenaren arabera aukeratu behar, benetan zoriontsu egiten zaituenaren arabera baizik. Zure barruan mugitzen zaituen, hunkitzen zaituen eta zure ekarpena egin dezakezula dakizun zerbait badago, horretan konfiantza izan. Talentuak eta pasioak izan behar dute abiapuntua. Garrantzitsua da ausartzea, okertzea eta ikastea, baina, betiere, gustuko duzunetik abiatuta.
7. Zein izan da zure ekintzailetza-prozesuan jaso zenuen akonpainamenduaren zeregina? Beste batzuei gomendatuko zenieke?
Ezinbestekoa izan da. Bidasoa bizirik-en laguntza izateak aldea markatu zuen: gidatu egiten zaituzte, aholkatu, zure ideia ondo egituratzen eta pauso sendoak ematen laguntzen dizute. Ekitea oso polita da, baina itsu-itsuan bazoaz ere oso konplexua izan daiteke. Akats txiki batek, hutsala dirudien arren, bidea asko zaildu diezazuke. Horregatik uste dut berebizikoa dela babes hori izatea, batez ere hasieran. Zalantzarik gabe gomendatuko nuke.
8. Nola irudikatzen duzu zure enpresa bost urte barru? Zein amets gustatuko litzaizuke lortzea?
Ez naiz Marzaycasen etorkizunaz harroputza. Momentuz, pozik sentitzen naiz gustatzen zaidana egiten. Nire ametsa betidanik miretsi ditudan marka eta material batzuekin lan egin ahal izatea da, eta nire bezeroek nire irizpidean eta estiloan konfiantza izatea, proiektu bakar eta berezietan txertatzeko. Gustatuko litzaidake, halaber, denborarekin jendeak nire estiloa ezagutzea, nire obra bat identifikatzen jakitea eta niregana jotzean aurkituko dutena zehatz-mehatz jakitea: sentsibilitatea, xehetasuna eta nortasuna.
9. Zure lanaren zerk sentiarazten zaitu harroago edo zoriontsuago?
Bereziki zoriontsu egiten nau espazio bat, altzari bat edo argiztapen bat diseinatzen diedan pertsonak nire lanaren ondoren zoriontsuagoak direla ikusteak. Euren etxera, bulegora edo eraldatutako edozein ingurura iristen direnean, eta harmonia, lasaitasuna, edertasuna… sentitzen dutenean, horrek erabat betetzen nau. Estetika ez da azalekoa: bizi garen moduan benetako eragina izan dezake, eta harro nago ongizate horretan lagundu ahal izateagatik.
10. Amaitzeko, ekintzaile gisa egunerokoan inspiratuko zaituen esaldi edo ideia bat.
Ikasi dut egun guztiak ez direla 10 bat, eta ekiteak berekin dakarrela une zailekin eta poztasun handiko uneekin bizitzea. Horregatik saiatzen naiz erlatibizatzen, garrantzitsua dena bistatik ez galtzen eta bizitzan lana ez dela dena gogorarazten. Marzaycas ez ezik, Marina ere banaiz, eta ni zaintzea ere bidearen parte da. Hala ere, egunero pribilegiatua sentitzen naiz gustatzen zaidan horretan aritzeko, nire erara egiteko eta pasioz bizitzeko. Egun gogorretan, beti errepikatzen diot nire buruari: “Gora bizitza!”. Hori da nire leloa, eta indarrez eta alaitasunez jarraitzen laguntzen dit.
Comentarios (0)